هیترمنتل (شوف بالن) چیست؟
شوف بالن تجهیزی بسیار سودمند و کارآمد است که می تواند برای کاربردهای گسترده ای در آزمایشگاه یا صنعت استفاده گردد. از دیگر نام های شوف بالن می توان به منتل، منتل آزمایشگاهی، هیتر منتل، الکترومنتل و اجاق سوکسوله اشاره نمود. این تجهیز برای گرم نمودن و همزدن همزمان محلول های شیمیایی داخل بالن ته گرد و یا بالن ته صاف مورد استفاده قرار می گیرد. بالن قرار گرفته در منتل می تواند یک یا چند دهانه باشد. در مواردی که از بالن های چند دهانه استفاده می شود، معمولا می توان در دهانه مرکزی بالن همزن مکانیکی قرار داد و به دهانه های دیگر کندانسور، قیف افزاینده و یا دماسنج متصل نمود. منتل می تواند به عنوان جایگزینی مطمئن برای حمام روغن یا حمام سیلیکون استفاده گردد.
شوف بالن از چه اجزایی تشکیل شده است؟
اجزای تشکیل دهنده منتل معمولا شامل موارد زیر است:
- سبد اصلی گرمایش منتل که از جنس الیاف نسوز است
- چراغ اعلام روشن شدن بخش گرمایشی منتل
- در صورت مجهز بودن منتل به همزن مغناطیسی، مگنتهای چرخانی در داخل تجهیز تعبیه شده است
- چراغ اعلام روشن شدن همزن مغناطیسی
- بدنه فلزی پوشش داده شده با رنگ اپوکسی مقاوم به مواد شیمیایی
- ولوم کلیددار برای تنظیم شدت گرمایش
- در صورت مجهز بون به استیرر، ولومی برای تنظیم شدت همزدن محلول نیز برروی دستگاه تعبیه شده است
- فیوز ایمنی برق قرار گرفته در پشت دستگاه
- کابل مخصوص اتصال دستگاه به جریان برق که به دستگاه متصل است
- گیره مخصوص اتصال به همراه پیچ سفتکننده میله که در پشت دستگاه تعبیه گردیده است
- در صورت مجهز بودن منتل به سنسور کنترل دما، یک سنسور از جنس استنلس استیل 316 نیز همراه منتل خواهد بود که با قرار گرفتن در داخل بالن، دمای منتل را کنترل مینماید.
نحوه کار با شوف بالن چگونه است؟
ابتدا مگنت را به آرامی به داخل بالن خالی بغلطانید. دقت گردد که انداختن مگنت از ارتفاع به داخل بالن ممکن است سبب ترک خوردن کف بالن گردد. حال واکنشگر را به داخل بالن میریزیم و بعد بالن را در سبد شوف بالن قرار میدهیم. در پشت دستگاه گیره مخصوص میله تعبیه شده است و همراه نیز یک میله استنلس استیل در جعبه شوف بالن قرار گرفته است. این میله را به صورت عمودی در گیره مخصوص پشت شوف بالن قرار میدهیم و به کمک پیچ تعبیه شده روی گیره، میله را سفت میکنیم. در واقع استفاده از این میله، پژوهشگر را از قرار دادن میله و پایه اضافی برای نگه داشتن بالن بینیاز میسازد. به این ترتیب میتوان از گیرههای موجود در آزمایشگاه برروی این میله بسته و به کمک آن بالن را محکم در جای خودش در سبد ثابت نمود. سپس کابل برق دستگاه به پریز برق باید متصل گردد. در این مرحله با چرخاندن ولوم روی شوف بالن، دستگاه روشن میگردد. نشانه روشن شدن دستگاه نیز روشن شدن چراغ قرمز رنگ روی بدنه دستگاه است. مدلهای ساده شوف بالن تنها قابلیت گرمادهی محلولها را دارند. برای این مدلها با چرخاندن ولوم روی دستگاه و دقت به اعداد بین یک تا ده که به دور ولوم نگاشته شدهاند میتوان شدت حرارتدهی را بین کمترین حالت (متناسب با عدد یک) و بیشترین حالت (متناسب با عدد ده) تنظیم نمود. انواع پیشرفتهتر شوف بالن دارای قابلیت همزدن محلول نیز هستند که به منظور کنترل سرعت همزدن ولوم دومی نیز روی دستگاه تعبیه گردیده است که با استفاده از آن میتوان سرعت همزدن محلول را بین 200 تا 2000 rpm تنظیم نمود.
شوف بالن چه کاربردی دارد؟
به دلیل کارآیی بالا و سهولت کاربرد امروزه شوف بالن کاربردهای گستردهای در آزمایشگاههای شیمی، فیزیک، زیستشناسی، ژنتیک، پزشکی، دارویی، دامپزشکی، جانورشناسی، تشخیصص طبی، سمشناسی، پزشکی قانونی، کشاورزی، باغبانی، خاکشناسی، زمینشناسی، مهندسی شیمی، مهندسی فرآیند، مهندسی انرژی، مهندسی نفت، مهندسی مکانیک، مهندسی عمران و مهندسی ژنتیک داراست. در مجموع منتل دارای کاربردهای فراوانی در آزمایشگاه و صنعت است که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
- سنتز کاتالیستها و بهخصوص برای مرحله تلقیح اجزای فعال کاتالیست
- سنتز چهار چوبهای فلز آلی (MOF)
- سنتز زئولیتهای مانند زئولیت Y، زئولیت X، ZSM5، و اصلاح زئولیتهای طبیعی مانند کلینوپتیلولیت
- سنتز افزودنیهای سوختی مانند بایودیزل
- سنتز ترکیبات نانو در مقیاس آزمایشگاهی
- تشخیص و اندازگیری نیتروزن در نمونههای شیمیایی به روش کلدال (یا کجلدال)
- تقطیر ترکیبات آلی جهت خالصسازی
- برای بسیاری از تستهای پزشکی در بیمارستان
- تقطیر در خلا
- تقطیر با بخار آب
- تقطیر جزء به جزء در مقیاس آزمایشگاهی
- تقطیر آزئوتروپیک
- تقطیر استخراجی
- تقطیر ناپیوسته
- دستگاه سوکسوله
- عصارهگیری
- تولید عرقیات گیاهی
- شیمی دارویی
- طب سنتی
- استخراج اسانس از گیاهان
- واکنشهای چند جزئی
- به دلیل شکل منحصر به فردش میتواند جایگزین حمام روغن در آزمایشگاه باشد
مزایای استفاده از شوف بالن چیست؟
اصلیترین مزیت استفاده از شوف بالن، گرمادهی غیر مستقیم محلول است. به دلیل استفاده از المنت برای گرمادهی محلول مخاطرات مربوط به استفاده از شعله مستقیم از بین میرود. همچنین به دلیل شکل خاص سبد نسوز تعبیه شده و عایقبندی ویژه اطراف سبد، در شوف بالن، گرمادهی محلول بهصورت همگن انجام میشود. همگن بودن حرارتدهی مانع از آن میگردد تا در بالن بخش داغ تشکیل شده و نیز سوختگی در ته بالن ایجاد نخواهد شد.
استفاده از شوف بالن چه مزیتی نسبت به هات پلیت دارد؟
هنگامی که از هات پلیت برای گرم کردن بالن استفاده میشود گرما فقط از کف ظرف وارد بالن میگردد و هوای اطراف سبب خنک شدن حباب و لوله بالن میگردد. بنابراین اتلاف حرارتی بالا بوده و برای افزایش دمای محلول موجود در بالن نیاز است تا شدت گرمادهی هات پلیت افزایش یابد که این امر میتواند منجر به سوختن برخی از ترکیبات موجود در محلول و یا ته گرفتن محلول گردد. در مقابل زمانی که از شوف بالن برای حرارتدهی و یا جوشاندن محلول استفاده میگردد، حرارتدهی از کف و همچنین حباب بالن صورت میپذیرد و به دلیل عایقبندی اطراف سبد شوف بالن، اتلاف حرارتی کمتر از هات پلیت خواهد بود. بنابراین با شدت حرارتدهی کمتر نسبت به هات پلیت، محلول به جوش خواهد آمد. در مجموع کمتر بودن اتلاف حرارتی و همگنی حرارتدهی سبب میگردد تا اجزای حساس موجود در محلول تجزیه نشوند.
هنگام استفاده از شوف بالن چه نکات ایمنی را باید رعایت نمود؟
- هنگام استفاده از شوف بالن بهتر است حجم شوف بالن با حجم بالن برابر باشد. یعنی اگر میخواهیم واکنش و یا تقطیر را در یک بالن 500 سیسی انجام دهیم بهتر است از شوف بالن 500 سیسی استفاده کنیم. این کار سبب میگردد تا بالن بهصورت همگن حرارت ببیند و همچنین عایقبندی موجود در اطراف بالن، اتلافات گرمایی را کاهش میدهد.
- در صورتی که بخواهیم محلول را بجوشانیم و یا عملیاتی مانند تقطیر انجام دهیم، بهتر است حجم محلول از 3/2 حجم بالن تجاوز ننماید تا محلول هنگام جوشش سر نرود.
- اگر آزمایشی در شوف بالن انجام میدهید که با تولید بخارات سمی یا قابل اشتعال همراه است، حتما آزمایشات را در زیر هود قرار دهید.
- هنگامی که محلول درون بالن در حال گرمایش است و داغ گردید است و یا درحال جوشش است، هرگز به آن مایعی اضافه نکنید زیرا ممکن است باعث پاشیدن محلول داغ به اطراف گردد.
- قبل از قرار دادن بالن در سبد شوف بالن از خشک بودن جداره خارجی بالن مطمئن شوید.
- هرگونه ریختن مایعات در سبد شوف بالن سبب آسیبدیدگی عایق و یا المان حرارتی سبد میگردد.
- هرگز هنگامی که شوف بالن روشن است آنرا جابجا نکنید زیرا ممکن است سبب سقوط بالن گردد.
- شوف بالن روشن را در معرض جریان باد قرار ندهید.
- هرگز از بالنهای نامرغوب و یا ترکدار برای گرمایش محلول استفاده نکنید زیرا در صورت شکستن بالن، ریزش محلول به داخل سبد باعث آسیب دیدگی جدی دستگاه میگردد.
- دقت نماید که در هنگام کار سطح بالایی شوف بالن داغ است. بنابراین از دست زدن به سطح بالایی آن خودداری نمایید.
هنگام خرید شوف بالن به چه نکاتی باید توجه نمود؟
بدون شک کیفیت شوف بالن اولین نکتهای است که در هنگام خرید باید به آن توجه نمود. این دغدغه میتواند با خرید از شرکتهای مهندسی معتبر مرتفع گردد. در شرایط کنونی خرید تجهیزات ساخت ایران علاوه بر ایجاد فرصتهای شغلی در داخل مزایایی دیگری نیز دارد. شاید اولین مزیت تجهیزات ساخت داخل صرفهجویی اقتصادی قابل توجه تجهیزات داخلی نسبت به نمونههای خارجی است. همچنین پشتیبانی فنی تجهیزات ساخت داخل از دیگر مزایای تجهیزات ایرانی است. شرکت آماتیس آرا شیمی افتخار دارد تا با بهرهگیری از تخصص کادر مجرب و همچنین تجربیات آزمایشگاهی طولانی، انواع مختلف شوف بالن را با مهندسی تکنولوژی Wised آلمان تولید نماید. کیفیت بالا، ظاهر زیبا و قابلیتهای مختلف از ویزگیهای ممتاز محصولات این شرکت است.
سوالات فنی در مورد هیتر منتل یا شوف بالن را چگونه بپرسیم ؟
اگر سوال فنی در این زمینه داشتید می توانید به آدرس زیر ایمیل بزنید . کارشناس فنی شرکت در اسرع وقت به سوال شما پاسخ خواهد داد و در قسمت پرسش و پاسخ های متداول به نمایش گذاشته خواهد شد .
ts@arachem.ir
پرسش و پاسخ سوالات متداول :
آیا استفاده از بالن های مختلف در هیتر منتل سایز 500cc امکان پذیر است ؟
بهتر است روی هر سایز از هیتر منتل بالن استاندارد همان سایز از دستگاه استفاده شود . در صورت استفاده از سایزهای متفاوت گرمایش منتقل شده به بالن طبق استاندارد انجام نخواهد شد .
زمانی که برای اولین بار می خواهیم دستگاه را روشن کنیم بهتر است این کار در چه شرایطی انجام شود ؟
بهتر است دستگاه زیر هود قرار بگیرد و روی دستگاه خالی باشد و بالن قرار ندهید . میزان شدت حرارت دستگاه روی 50 درصد قرار گرفته حدود 30 دقیقه بعد دستگاه را خاموش کنید . بعد از سرد شدن دستگاه آماده استفاده است .